Ai đã từng đi du lịch Sóc Trăng nếu đã từng được ăn món bún nước lèo nơi đây chắc hẳn sẽ không bao giờ quên mùi vị của tô bún nóng hổi, hòa lẫn mùi thơm của sả, ngải bún, vị mặn ngọt của mắm bò hóc và mùi hăng của các loại rau hòa cùng với vị ớt cay nồng. Ngay cả người dân địa phương thường xuyên ăn bún nước lèo mà cũng không hề thấy chán. Cách nấu bún nước lèo Sóc Trăng không khó, thế nhưng từ những nguyên liệu đơn giản, tô bún nước lèo lại mang hương vị đặc trưng của vùng sông nước Nam bộ.
Món bún nước lèo Sóc Trăng chính là sự kết hợp tinh hoa của ba dân tộc Kinh – Hoa – Khmer. Những người dân Sóc Trăng thường cho rằng tô bún nước lèo, được nấu từ mắm bò hóc của của người Khmer, thịt heo quay của người Hoa và bún, cá, rau, tôm là của người Kinh. Người dân Sóc Trăng kết hợp các nguyên liệu với nhau một cách hài hòa và tinh tế để tạo thành món bún nước lèo vô cùng thơm ngon và độc đáo.
Ở các tỉnh miền Tây Nam bộ đều có bún nước lèo, mỗi địa phương đều có hương vị đặc trưng riêng. Tuy nhiên, điều làm nên điểm hấp dẫn của bún nước lèo Sóc Trăng so với những nơi khác chính là nước lèo – Đây được cho là linh hồn của tô bún và thực khách cũng đánh giá rất cao về tài nghệ của người nấu. Nét đặc biệt của nước lèo Sóc Trăng là được nấu từ mắm bò hóc. Món mắm bò hóc dân dã này được làm từ các loại cá rô, cá lóc, cá sặt, cá lù đù, cá phi… Đặc biệt, nước lèo trong veo và rất ngon ngọt. Bên cạnh đó, một trong những nguyên liệu quan trọng, góp phần làm nên thành công của tô bún nước lèo chính là bún. Thông thường bún được làm từ gạo dẻo, ngâm nước qua đêm rồi xay trong cối đá dạng bột nước. Sau đó chế biến, tạo thành những sợi bún trắng ngà ngà và cực kỳ dẻo thơm.
Cách nấu bún nước lèo Sóc Trăng tưởng chừng như đơn giản nhưng lại tạo nên hương vị đặc trưng mà không phải nơi đâu cũng có.
Nguyên liệu để nấu bún nước lèo cần có:
– 1kg bún
– 0.5kg cá lóc đồng (nên chọn những con cá có trứng)
– 200g tôm
– 300g thịt lợn quay
– 2 cây ngải bún
– 100g mắm bò hóc (mắm này được được làm từ cá đồng trộn cùng với cơm nguội và muối)
– 50g hành lá, 5 cây sả, 1 ít gừng tươi
– 2 trái dừa xiêm
– 100g hẹ, 200g giá
– Các loại rau sống: bắp chuối, rau muống, cây súng…
– Gia vị: Chanh, ớt, đường, muối, bột ngọt.
Cách nấu bún nước lèo Sóc Trăng Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
– Cá lóc mua về rửa sạch với muối, cắt ra thành hai phần, phần đầu và phần đuôi. Lưu ý: Nên giữ lại bộ lòng cá, vì lòng cá lóc ăn rất thơm, mềm và ngon.
– Sả rửa sạch, đập dập sả cây. Hẹ rửa sạch, sau đó cắt khúc dài khoảng 4 cm.
– Nhặt húng cây, rau đắng, hành lá cắt nhỏ để cho ráo nước.
– Ngải bún rửa sạch, đập dập.
– Ớt cắt thành từng miếng nhỏ. Gừng tươi gọt vỏ cắt thành lát nhỏ.
– Thịt lợn quay cắt thành từng miếng nhỏ vừa ăn.
– Tôm làm sạch, bỏ đầu, để nguyên con.
– Dừa tươi lọc lấy nước.
– Rửa sạch bắp chuối bào, giá, rau muống bào với nước muối loãng, để ráo nước.
Bước 2: Nước nước lèo
– Cho khoảng 2 lít nước đun sôi rồi cho cá với ít gừng cắt lá và sả đã đập dập vào. Đợi cho cá lóc chín thì vớt ra, để ráo. Nếu cẩn thận, bạn nên lọc nước luộc cá qua ray để loại bỏ vụn cá.
– Phần cá nên lọc lấy thịt, bỏ xương, ướp cá với nước mắm ngon, tiêu, bột ngọt trong 3 giờ đồng hồ. Phi thơm tỏi, rồi cho cá vào xào cá trên lửa lớn, chú ý nên đảo nhẹ nhàng để miếng cá không bị dập nát.
– Tiếp theo phần nước lèo cho thêm nước dừa tươi, mắm bò hóc. Ngải bún đem nướng sơ qua trên lửa than, rồi cho vào nồi nước lèo nấu tiếp. Trong quá trình nấu nên hớt hết phần bọt trắng nổi lên, đến khi nào nồi nước trong lại thì thả cá lóc đã làm sạch vào.
Lưu ý: Để món nước hương vị thơm ngon và cũng lâu nguội, bạn nên dùng nồi đất để nấu.
Bước 3: Hoàn thành sản phẩm
Trụng bún cho vào tô, cho cá lóc cùng với lợn quay, tôm lên trên cuối cùng chan nước dùng ngập rồi rắc hẹ, hành lá, tiêu lên trên. Bún nước lèo Sóc Trăng ăn cùng rau muống, rau húng, giá, cây súng sẽ rất thơm ngon. Bên cạnh đó, không thể thiếu chút vị chua của chanh và vị cay nồng của ớt giúp cho tô bún mắm thêm đậm đà và hấp dẫn hơn.
Nếu trước kia tô bún nước lèo Sóc Trăng thường có cá lóc, tôm và heo quay, thì ngày nay nhiều thường cho thêm một số món như: thịt heo luộc, mực, chả chiên, chả lụa, bánh cống… Một số nơi nấu nước lèo còn cho thêm thêm xương ống, xương sườn để cho nước lèo thêm ngọt, đậm đà, sau đó nấu chung với nước mắm bò hóc. Điều này làm cho món bún nước lèo trở nên đa dạng và hấp dẫn hơn, nhưng vẫn giữ được hương vị đặc trưng vốn có của tô bún nước lèo Sóc Trăng.
Còn điều gì tuyệt vời hơn khi được ngồi ăn tô bún nước lèo bốc mùi thơm đến nức mũi, đó là mùi thơm của sả, của ngãi bún còn có vị mằn mặn của mắm bò hóc, vị ngòn ngọt của nước dừa, vị hăng hắc của các loại rau, vị ngon ngọt của cá lóc…, du khách đến nơi đây thưởng thức mới cảm nhận được sự tinh tế của nền ẩm thực Sóc Trăng. Đặc biệt, người dân Sóc Trăng còn thầm cám ơn người đã khéo khéo léo kết hợp được cả ba dòng văn hóa Khmer – Kinh – Hoa vào trong một tô bún nước lèo nổi tiếng khắp bốn phương.
Đến với Sóc Trăng, bạn có thể thưởng thức bún nước lèo ở khắp nơi, nhưng ngon và nổi tiếng nhất ở Việt Nam phải kể đến hai quán là quán Phương Giang ở đường Nguyễn Trung Trực, quán Cây Nhãn nằm đường Võ Đình Sâm với giá chỉ từ 20.000 – 30.000 đồng/tô. Tuy nhiên, nếu bạn ở xa không có điều kiện đi đến Sóc Trăng thì bạn vẫn có thể tự nấu bún nước lèo Sóc Trăng dựa trên công thức trên. Chỉ với 30 phút thôi là bạn đã hoàn thành xong món bún nước lèo đúng điệu, ngon tuyệt hảo, đảm bảo ai thưởng thức qua cũng khó lòng mà quên được.